طریقه انگشت گذاری در ساز نی
نوشته شده توسط : پریسااکبری

انگشت اول (کوچک) دست بالاتر نیز آزاد است و وظیفه اجرایی ندارد. انگشت دوم روی سوراخ سوم، انگشت سوم (میانی) روی سوراخ چهارم و انگشت چهارم (اشاره) روی سوراخ پنجم قرار میگیرد. سوراخ پشت نی که ششمین سوراخ است با انگشت شست همین دست پوشانده می شود. با ما در این مقاله همراه باشید تا به بررسی طریقه انگشت گذاری در ساز نی بپردازیم .همچنین میتوانید با پیوستن به ما از آرشیو آهنگ های محلی پارسیانه لذت ببرید

بعضی از نوازندگان هستند که عادت دارند دست چپ را پایین قرار داده و دست راست را به سمت بالا قرار می‌دهند. این مورد کاملا شخصی بوده و تفاوتی در اجرا ندارد پس دست های خود را به هر ترتیبی که راحت تر هستید روی ساز قرار دهید. حالت‌ها و وضعیت‌های مختلفی برای انگشت‌گذاری روی ساز نی وجود دارد که با استفاده از آن‌ها می‌توان صدای مختلفی را تولید کرد. این وضعیت‌ها عبارتند از:

اجرای نت دو بم (Do)

وضعیت اول یک حالت دسته بسته است که در این حالت، تمامی انگشتان نوازنده روی ساز نی قرار می‌گیرند. نی در این وضعیت، نی در بلندترین حالت خود قرار داشته و در همین راستا، صدا نیز در بم‌ترین حالت خود است. برای تولید صدایی بم‌تر از صدای اصلی نیز، نوازندگان می‌توانند زاویه بین لب و نی و همچنین فشار هوایی که وارد نی می‌کنند را افزایش دهند.

اجرای نت ر بم (Re)

در این حالت، فرد نوازنده دست راستش را از روی سوراخ اول نی برداشته و سایر انگشتان به همان حالت، باقی می‌مانند. صدای اصلی این وضعیت که در محدوده بم قرار دارد، «نغمه ر» می‌باشد

اجرای نت می کرن بم (Mi)

در این حالت، انگشت سوم دست راست از روی سوراخ سوم برداشته شده و از این طریق، نوازنده می‌تواند صدا را در محدوده‌های مختلف و مورد نظر خود تولید کند. صدای می نیز با نفس و فشار هوای طبیعی در محدوده بم نغمه کرن و با افزایش فشار هوای دمیده شده ایجاد می‌شود.

اجرای نت می بمل بم (Mi)

در این وضعیت نوازنده می‌تواند با یک شیوه انگشت‌گذاری، نغمه می بمل را در محدوده بم ایجاد کند. برای این منظور، باید انگشت سوم خود را به‌صورت نصفه روی سوراخ دوم قرار دهید. اجرای این تکنیک در سرعت های بالاتر کمی دشوار است و نیاز به تمرین مداوم دارد.

اجرای نت فا بم (Fa)

در این حالت انگشت‌گذاری ساز نی، نوازنده باید هر دو انگشت دست راست را از روی سوراخ‌ها برداشته و انگشت اول از دست چپ خود را نیز از روی سوراخ سوم بردارد. صدایی که در این وضعیت تولید می‌شود، در محدوده نت فا قرار دارد. علاوه‌بر آن، در این وضعیت اجراری زیرترین نت‌های پس غیث مشکل است و عملا ارزش صوتی ندارد.

اجرای نت فا دیز بم (Fa)

در این وضعیت می‌توان نت فا دیز را اجرا کرد. برای این منظور از روش نیم‌انگشت استفاده می‌شود. نوازندگانی که در نی نوازی ماهر هستند با استفاده از تکنیک نیم‌انگشت می‌توانند صدای فا سری را هم ایجاد کنند. در این حالت انگشت‌گذاری، محدوده‌ی پس غیث اجرا می‌شود و تنها اغلب نوازندگان نابغه در اجراهای خاص قادر به اجرای این تکنیک هستند.

اجرای نت سل بم (Sol)

در این وضعیت از انگشت‌گذاری ساز نی، نوازنده باید تمامی انگشتان نبه جز شست انگشت چپ را از روی سوراخ‌های موجود روی نی بردارد و از طریق می‌تواند نفمه سل را در محدوده بم بنوازد. برخی از نوازندگان ساز نی، در این وضعیت می‌توانند صدای سل را در محدوده صدایی پس غیث تولید کنند.

اجرای نت لا بم (La)

این وضعیت از انگشت‌گذاری ساز نی، انگشت‌گذاری دست باز نامیده می‌شود. در این حالت، تمامی انگشتان نوازنده از روی سوراخ‌های ساز نی برداشته می‌شوند و صدایی که تولید می‌شود یک صدای زیر است و در واقع، زیرترین صدایی است که در نواختن ساز نی می‌توان ایجاد کرد. نوازنده با تغییر فشار هوایی که وارد نی می‌شود و با تغییر زاویه ساز نی با لب، می‌تواند به‌صورت پیوسته نغمه سی بمل را به نغمه لا تبدیل کند. این وضعیت توسط خوانندگان بسیاری در آوازهای دشتی نواخته می‌شود و در واقع، برترین ویژگی ساز نی، اجرای آواز دشتی با استفاده از این ساز است.

اجرای نت سی بم (Si)

نت سی در این اکتاو وجود ندارد اما اکثر نوازنده‌ها می‌توانند نت سی بم را با استفاده از لب‌ها اجرا کنند. برای اجرای نت سی لازم است هنگام نواختن این نت لب ها را از سمت مخالفی که نی در دهان قرار دارد کشیده و در نی بدمیم.

صدای اوج در ساز نی

اکتاو اوج دقیقا همانند صدای بم است اما یک اکتاو بالاتر را شامل می‌شود. همچنین، دو نت آخر یعنی همان سل و لا، در اکتاو اوج با اکتاو صدای غیث مشترک است.

صدای غیث در ساز نی

نت‌هایی که برای تشکیل صدای غیث در این اکتاو وجود دارند همراه با نحوه انگشت‌گذاری‌هایشان، شامل:

اجرای نت سل غیث (Sol)

نت سل: برای اجرای نت سل غیث، شما با دست بسته این کار را انجام خواهید داد که از این نظر با سل اوج مشترک است. 

اجرای نت لا غیث (La)

نت لا: برای اجرای نت لا، سوراخ 1 انتهای نی را آزاد کنید؛ دقیقا روش اجرای نت لا غیث با لا اوج مشترک است.

اجرای نت سی بمل غیث (♭Si)

برای اجرای نت سی بمل در حالت غیث انگشت اول را کاملا برداشته و انگشت دوم را نیمه روی سوراخ دوم قرار می دهیم.

اجرای نت سی غیث (Si)

 برای اجرای نت سی غیث سوراخ‌های 1 و 2 را آزاد بگذارید.

اجرای نت دو غیث (Do)

روش اجرای نت دو غیث به این صورت است که سوراخ‌های 1 و 2 و3 آزاد باشند.

اجرای نت دو دیز غیث (♯Do)

برای نواختن نت دو# در ساز نی، سوراخ‌های 1 تا 4 را آزاد کنید.

اجرای نت ر غیث (Re)

برای اجرای نت ر غیث، سوراخ‌های 1 تا 5 در ساز نی باید آزاد باشند.

اجرای نت می غیث (Mi)

برای اجرای نت می، با دست باز این کار را انجام دهید.

صدای پس غیث در ساز نی

صدای پس‌غیث نیز دقیقا همانند اکتاوهای بم و اوج انجام می‌شود اما یک اکتاو از اوج و دو اکتاو از بم بالاتر است. سه نت اول این صدا نیز، یعنی نت‌های دو، ر و می با غیث مشترک هستند. امکان اجرای نت آخر یعنی لا که حالت دست باز است وجود ندارد و حتی نت سل نیز در نی‌های کوچک به‌صورت نامفهوم شنیده می‌شود.




:: بازدید از این مطلب : 77
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : جمعه 27 بهمن 1401 | نظرات ()
مطالب مرتبط با این پست
لیست
می توانید دیدگاه خود را بنویسید


نام
آدرس ایمیل
وب سایت/بلاگ
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

آپلود عکس دلخواه: